Przejdź do treści

Całkowanie numeryczne

Hasło "całkowanie numeryczne" może brzmieć strasznie, ale samo pojęcie jest dość proste do zrozumienia. To nic innego, niż policzenie pola pod wykresem funkcji w zadanym przedziale. Oczywiście w ogólności to zadanie jest dość skomplikowane obliczeniowo, dlatego tutaj skupimy się na przybliżeniu tej wartości.

Wyróżniamy dwie podstawowe metody: metodę prostokątów i metodę trapezów.

Specyfikacja

Dane

  • \(f(x)\) — funkcja, której wykres nas interesuje
  • \(a\) — liczba rzeczywista, początek przedziału
  • \(b\) — liczba rzeczywista, koniec przedziału
  • \(n\) — liczba podziałów (im większa, tym większa dokładność)

Wynik

  • \(pole\) — przybliżona wartość pola pod wykresem funkcji \(f(x)\) w przedziale \([a,b]\)

Rozwiązanie — metoda prostokątów

Idea tej metody jest prosta: podzielmy pole pod wykresem funkcji na prostokąty i policzmy ich pole.

Wizualizacja

Zobaczmy, jak ta metoda działa na przykładzie. Spróbujmy oszacować pole pod wykresem funkcji sinus na przedziale od \(0\) do \(\pi\).

20 prostokątów

20 prostokątów

50 prostokątów

50 prostokątów

100 prostokątów

100 prostokątów

Pseudokod

funkcja MetodaProstokatow(f, a, b, n):
    1. pole := 0
    2. szer := (b - a) / n
    3. x := a + szer

    4. Dopóki x <= b, wykonuj:
        5. wys := f(x)
        6. pole := pole + szer * wys
        7. x := x + szer

    8. Zwróć pole

Schemat blokowy

%%{init: {"flowchart": {"curve": "linear"}, "theme": "neutral"} }%%
flowchart TD
    START(["MetodaProstokatow(f, a, b, n)"]) --> K1["pole := 0
    szer := (b - a) / n
    x := a + szer"]
    K1 --> K4{x <= b}
    K4 -- PRAWDA --> K5["wys := f(x)
    pole := pole + szer * wys
    x := x + szer"]
    K5 --> K4
    K4 -- FAŁSZ --> K8[/Zwróć pole/]
    K8 --> STOP([STOP])

Rozwiązanie — metoda trapezów

W celu uzyskania lepszej dokładności, możemy podzielić pole pod wykresem funkcji na trapezy.

Pseudokod

funkcja MetodaTrapezow(f, a, b, n):
    1. pole := 0
    2. szer := (b - a) / n
    3. x := a + szer

    4. Dopóki x <= b, wykonuj:
        5. pole := pole + ((f(x - szer) + f(x)) * szer) / 2
        6. x := x + szer

    7. Zwróć pole

Schemat blokowy

%%{init: {"flowchart": {"curve": "linear"}, "theme": "neutral"} }%%
flowchart TD
    START(["MetodaTrapezow(f, a, b, n)"]) --> K1["pole := 0
    szer := (b - a) / n
    x := a + szer"]
    K1 --> K4{x <= b}
    K4 -- PRAWDA --> K5["pole := pole + ((f(x - szer) + f(x)) * szer) / 2
    x := x + szer"]
    K5 --> K4
    K4 -- FAŁSZ --> K8[/Zwróć pole/]
    K8 --> STOP([STOP])

Implementacja

C++

Python

Kotlin