Comment on page

Prawa dostępu

Wstęp

W systemie Linux każdy plik ma przypisane prawa dostępu dla właściciela pliku, grupy użytkowników i wszystkich innych. Prawa określane są za pomocą ciągu znaków rwx i można je zobaczyć używając polecenia ls -l.

Kolejność uprawnień

d
rwx
rwx
rwx
Typ pliku
Uprawnienia właściciela pliku
Uprawnienia dla grupy
Uprawnienia dla pozostałych

Typ uprawnień

Wartość ósemkowa
Oznaczenie
Znaczenie
4
r
Prawo do odczytu
2
w
Prawo do zapisu
1
x
Prawo do wykonywania
Wartość ósemkowa
Oznaczenie
Prawa dostępu
7
rwx
czytanie, pisanie, wykonywanie
6
rw-
czytanie i pisanie
5
r-x
czytanie i wykonywanie
4
r--
czytanie
3
-wx
wykonywanie i pisanie
2
-w-
pisanie
1
--x
wykonywanie
0
---
brak

Typ pliku

Oznaczenie
Znaczenie
-
Zwykły plik
d
Katalog
l
Dowiązanie symboliczne
s
Gniazdo
f
FIFO
c
Urządzenie znakowe
b
Urządzenie blokowe

Nadanie uprawnień

Do zmiany uprawnień nadanych plikowi służy polecenie chmod. Aby móc zmienić uprawnienia, musimy mieć do tego odpowiednie prawa, tzn. być właścicielem pliku, albo administratorem.

chmod

Składnia polecenia wygląda następująco:
chmod [uprawnienia] [plik]

Przykład

chmod 600 plik.txt
Oznacza nadanie uprawnień do czytania i pisania właścicielowi pliku (6) i brak uprawnień dla grupy (0) i pozostałych użytkowników (0).

Zmiana uprawnień

Za pomocą polecenia chmod możemy nie tylko nadawać uprawnienia, ale także modyfikować już nadane. Wówczas, zamiast podawać pełne uprawnienia, użyjemy składni:
[jednostka][operacja][uprawnienia]

Dozwolone oznaczenia jednostki

Oznaczenie
Znaczenie
u
Użytkownik (user)
g
Grupa (group)
o
Pozostali (others)
a
Wszyscy (all)

Dozwolone operacje

Oznaczenie
Znaczenie
+
Dodanie uprawnienia
-
Usunięcie uprawnienia
=
Ustanowienie uprawnienia

Przykład

chmod u+rx plik.txt
Oznacza dodanie uprawnień do czytania i wykonywania właścicielowi pliku.

Ściąga